سەرۆک بارزانی لەناو جەماوەی شاری سلێمانی ڕایگەیاند: هەموومان لە یەک کەشتیداین، راستە جیاوازییە سیاسییەکان زۆر ئاساییە و زۆریش خۆشە بەڵام بۆ ئەوەی کێ زیاتر و باشتر خزمەتی گەلەکەی بکات، بەڵام نەک بۆ ملشکاندنی یەکدی و رێگەخۆشکردن بۆ دوژمنان و ناحەزان بۆ ئەوەی درز دروست بکەن و خەنجەرمان لە پشتەوە لێ بدەن. ئێستا لە هەموو کاتێک زیاتر پێویستمان بە یەکڕیزیی و برایەتییە، کوردستان بۆ هەموو ئایین و مەزهەب و نەتەوەکانە.

ئەم وتانەی سەرۆک بارزانی لە میانی کەرنەڤاڵێک بۆ پشتگیری ڕێفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستان هات کە ڕۆژی چوارشەممە ٢٠ـی٩ـی٢٠١٧ بە بەشداریی دەیانهەزار کەس لە جەماوەری شاری سلێمانی بەڕێوەچوو.

سەرۆک بارزانی سلێمانی بە شاری: "کوردایەتیی و هەمیشە پێشەنگە لە خەبات و تێکۆشان" ناوبرد و گوتی: "شانازییە بۆ من لە شاری هەڵمەت و قوربانی و پایتەختی رۆشنبیریی و کوردایەتییەوە بڵێم بەڵێ بۆ سەربەخۆیی کوردستان. "

سەرۆکی هەرێمی کوردستان راشیگەیاند: "من دڵنیام ئەمڕۆ ئێوە پێشەنگ دەبن کە لە 25ی مانگ بڵێن بەڵێ بۆ سەربەخۆیی، من دڵنیام سلێمانی قەت قبوڵ ناکات نە مەحکومی کەس و نە سوخرەکێشی کەس بێت".

لەبارەی ڕێفراندۆمی، بارزانی گوتی: "ریفراندۆم ئەمڕۆ بابەتی سەرەکییە، بووەتە ئەجێندای کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی، دەبینن لە کۆبوونەوەی کۆمەڵەی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان باس باسی کوردستانە، ئەمە بەرهەمی خوێنی شەهیدانە و ئەنجامی یەکڕیزیی و ئیرادەی بەهێزی گەلەکەمانە، ریفراندۆم بڕیاری گەلی کوردستانە، بڕیاری یەک حیزب و دوو حیزب نییە".

سەبارەت بە بەدیلەکانی دواخستنی ڕێفراندۆمی سەربەخۆیی کوردستان، سەرۆک بارزانی گوتی: "لە لیژنەی باڵای ریفراندۆم باس لەوە کراوە کە ئەگەر بەدیلێکی باش هەبێ لە جێگەی ریفراندۆم گەلی کوردستان قبوڵی دەکات، بەڵام بەداخەوە تاوەکو ئیستا ئەو بەدیلە بەردەست نییە".

لەبارەی هەڵوێستی بەغدا، سەرۆک بارزانی رایگەیاند: "ئێستا کە بینییان یەکهەڵوێستی و یەکڕیزیی هەیە و پەرلەمان کاراکرایەوە، کە بەغدا بینی هەڵوێستی نێودەوڵەتی تۆزێک تووندتر بووە، ئەوانیش تەشجیع بوون کە هەموو پێشنیازێک رەت بکەنەوە".

سەرۆک بارزانی گوتیشی: خوێنی لاوان و رەنجی ئەم گەلە پیش سەدەی رابردووش بۆ سەربەخۆیی بووە، سەید عوبەیدوڵڵای نەهری، شێخ عەبدولسەلام، شێخ ئەحمەدی بارزان، شێخ مەحموودی حەفید، شێخ سەعید، سەید رەزا، قازی و بارزانی هەموویان بۆ سەربەخۆیی خەباتیان کردووە و ئەم رێگایە ئەوان نەخشاندوویانە.

دەقی وتەکانی سەرۆک بارزانی لەناو جەماوەری شاری سلێمانی:

سلێمانی، جەماوەری شاری شێخ مەحموود، نالی، پیرەمێرد، بێکەس، مەحوی و سالم، شاری هەڵمەت و قوربانی، پایتەختی رۆشنبیری، چ رۆژێک لەم رۆژە خۆشترە بۆ من، چ شانازییەک لەوە گەورەترە بۆمن کە پێکەوە لەم شارە خۆشەویستە بڵێین: بەڵێ بۆ سەربەخۆیی کوردستان. من هەمیشە دڵنیابووم کە سلێمانی هەمیشە پێشەنگە لە خەبات و تێکۆشان لە ساڵی 1925 و 1930 و 1963 تەحەددای سدیق مستەفایان کرد و گەنجەکانی سلێمانی مەردانە بەرامبەر بە سدیق مستەفا وەستان و مردنیان هەڵبژارد بەڵام قبوڵیان نەکرد لەبەرچاوی دوژمنێک سووکایەتی بە وێنەی مەلا مستەفا بارزانی بکرێ. سلێمانی مەڵبەندی کوردایەتییە، لە ساڵی 1943 بارزانی لە سلێمانییەوە گەڕایەوە بۆ بارزان، بە هاوکاری و پشتیوانی شێخی نەمر و مەلیکی گەورەمان شێخ مەحموود بوو. من دڵنیام ئەمڕۆش ئێوە پێشەنگ دەبن کە لە 25ی مانگ بڵێن بەڵێ بۆ سەربەخۆیی، من دڵنیام سلێمانی قەت قبوڵ ناکات نە مەحکومی کەس و نە سوخرەکێشی کەس بێ.

بابەتی ریفراندۆم ئەمڕۆ بابەتی سەرەکییە، بووەتە ئەجێندای کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی، دەبینن لە کۆبوونەوەی کۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان باس باسی هەرێم و کوردستانە، ئەمە بەرهەمی خوێنی شەهیدانە، رەنجی ئێوەیە، ئەمە ئەنجامی یەکڕیزی و ئیرادەی بەهێزی گەلەکەمانە، ریفراندۆم بڕیاری گەلی کوردستانە، بڕیاری یەک حیزب و دوو حیزب نییە.

بەڵام بۆ ئەم بڕیارە درا؟ چونکە بەغدا شەراکەتی نەهێشت، دەستووری پێشێل کرد، ئەمڕۆ باسی دەستوور دەکەن، هەر ئەو دەستوورە رێگەی بە ئێمە داوە ریفراندۆم بکەین. لە دیباجەی دەستوورەکەیاندا هاتووە "ان الالتزام بهذا الدستور یحفظ للعراق اتحاده الحر" دەڵێ (اتحادە الحر)، واتە پێکەوەژیانێکی ئارەزووماندانە بووە، ئێمە دوای 2003 بە ئارەزووی خۆمان چووینەوە بۆ بەغدا بۆ ئەوەی عێراقێکی دیموکراتی فیدراڵ و دەوڵەتێکی مەدەنی دروست بکەین، بەڵام بەداخەوە هیچ ئیلتیزامێکیان بەو هەموو رێکەوتنە و بە دەستووریشەوە نەکرد، بۆیە گەلی کوردستان ناچاربوو بڕیاری دیکە بدات.

بڕیاربوو لە عێراق دەوڵەتێکی دیموکراتی فیدراڵی دروست بکرێ، بەڵام بەداخەوە ئێمە ئەمڕۆ دەبینین دەوڵەتێکی دینی مەزهەبی حاکمە لە عێراق، کە ئەمە ناگونجێ لەگەڵ ئەو بنەمایانەی کە ئێمە لەسەری رێککەوتین، خەڵکێک دەیانگوت ریفراندۆم رای دوو حیزب و سێ حیزبە و هی گەلی کوردستان نییە، لەسەرەتاوە وا هەستیان دەکرد ئەمە تەنها کارتێکی فشارە بەکاردێ، بۆیە زۆر ئیهتیمامیان پێ نەدا، ئەگینا زۆر لەمێژە ئەم بابەتە لەگەڵ کۆمەڵگای نێودەوڵەتی باس دەکرێ، تەنانەت پارساڵ کاتێک وەفدێکمان چووە بەغدا پێمان گوتن: "برادەرینە وەرن با ببینە دراوسێیەکی باش". ئەو وەختە رای هەموویان زۆر نەرم بوو، بەڵام هەندێکیان تووشی وەهم بوون وایانزانی کە ئێمە لەنێوخۆماندا تەبانین و دووبەرەکی دروست دەبێ، بەڵام هەموویان بەهەڵەداچوون، زانیان کە خەڵک و جەماوەری کوردستان بۆ پرسی نەتەوەیی و سەربەخۆیی، هەموومان یەکین، یەک حیزبین و یەکدەنگین، ئەمڕۆ بۆ سەربەخۆیی هەموومان لەژێر چەتری حیزبی کوردستانین. ئێستاش کە بینیان یەکهەڵوێستی و یەکڕیزی هەیە و پەرلەمان کاراکرایەوە نییەتی هەموولایەک دەرکەوت، کە بەغداش بینی هەڵوێستی نێودەوڵەتی تۆزێک تووندتر بووە ئەوانیش تەشجیع بوون کە هەموو پێشنیارێک رەت بکەنەوە، ئەگینا ریفراندۆم ئامرازە بۆ گەیشتن بە ئامانجێکی پیرۆز ئەویش سەربەخۆییە.

لە لیژنەی باڵای ریفراندۆم باس لەوە کراوە کە ئەگەر بەدیلێکی باش هەبێ لە جێگەی ریفراندۆم، گەلی کوردستان قبوڵی دەکات، بەڵام بەداخەوە تاوەکو ئیستا ئەو بەدیلە بەردەست نییە، ریفراندۆم هەنگاوێکی یاسایی و ئاساییە، تاوان نییە، گەلێکی غەدرلێکراو دوای 100 ساڵ چەوساندنەوە و زوڵم داوای دەکات، ئێمە پێمانوایە رەنگە زۆریان بەهەڵە تێگەیشتبن، ریفراندۆم کۆتایی دونیا نییە، بڕیاری گەلی کوردستانیش نییە کۆتایی بە هەموو شتێک بێنی، ناشبێ رێگە لە گەلی کوردستان بگیرێ کە تەعبیر لە رای خۆی بکات، ئێمە ئامادەین دوای ریفراندۆم بکەوینە گفتوگۆیەکی جدی و راستگۆیانە و دۆستانە لەگەڵ بەغدا و بەهاوکاری کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی، بۆ ئەوەی هەموو کێشەکان چارەسەربکەین، ئەگەر وەختیشی پێویست بێت ساڵێک ئەوپەڕی دوو ساڵ دەتوانین لەم ماوەیەدا هەموو گرفتەکان چارەسەربکەین، ئینجا بە خۆشی بڵێین خوداحافیز و بڵێین 100 ساڵە داواتان لێ دەکەین شەریک بین ئێوە قبوڵتان نەکرد، ئێستاش با جیرانی یەکدی بین. خودا حافیز، برای ئێوەین دۆستی ئێوەین ئێوەش برای ئێمە بن، عومقی ئیوەین و ئێوەش عومقی ئێمە بن، بەڵام قبوڵ نەکردنی ڕێفراندۆم ئەمە مانایەکی زۆری هەیە، واتە ئینکاری مافی تۆ دەکەن، ئێمە دەمانەوێ جارێکیتر کوردستان کیمیاباران و ئەنفال نەکرێ، هەڵەبجە و غەیری هەڵەبجە شەهید نەکرێ، هەرگیز نابێ ئەو دیمەنانە لەبیربکەین کە دایک بەسەر کۆرپەکەیدا کەوتووە و بە ژەهری کیمیایی شەهیدبوون، نابێ ئەم دیمەنانە لەم وڵاتە دووبارە ببنەوە.

جەماوەری خۆڕاگر و تێکۆشەری سلێمانی، هەڵەبجە و راپەڕین، ئێمە لە 2003 هەڵەیەکی گەورەمان کرد گەڕاینەوە بۆ بەغدا، ئێمە وەکو دەوڵەتێکی سەربەخۆمان هەبوو، بەڵام بەنیەتێکی پاک گەڕاینەوە عێراقێکی فیدراڵی دیموکرات دروست بکەین، بەڵام بەداخەوە تەنها دەموچاو گۆراون لە بە‌غدا، ئەگینا فەرهەنگی قبوڵنەکردنی لایەنیتر هەمان فەرهەنگە.

خوێنی لاوان و رەنجی ئەم گەلە پیش سەدەی رابردووش بۆ سەربەخۆیی بووە، سەید عوبەیدوڵڵای نەهری، شێخ عەبدولسەلام، شێخ ئەحمەدی بارزان، شێخ مەحموودی حەفید، شێخ سەعید، سەید رەزا، قازی و بارزانی هەموویان بۆ سەربەخۆیی خەباتیان کردووە و ئەم رێگایە ئەوان نەخشاندوویانە.

خۆزگە ئێستا برای بەڕێزم جەنابی سەرۆک مام جەلال تەندروستی رێگەی دابا پێکەوە ئەم ئەرکەمان هەڵگرتبا، کە زۆر ئاسانتر و سەرکەوتووتر دەبوو، لێرەوە سڵاوی بۆ دەنێرم و تەمەننای شیفای بۆ دەکەم پێی دەڵێم هەرگیز برایەتیت و رۆڵی گەورەت لەیادناکرێ برای خۆشەویستم سەرۆک مام جەلال.

هەموومان لە یەک کەشتیداین، راستە جیاوازییە سیاسییەکان زۆر ئاساییە و زۆریش خۆشە بەڵام بۆ ئەوەی کێ زیاتر و باشتر خزمەتی گەلەکەی بکات، بەڵام نەک بۆ ملشکاندنی یەکدی و رێگەخۆشکردن بۆ دووژمنان و ناحەزان بۆ ئەوەی درز دروست بکەن و خەنجەرمان لە پشتەوە لێ بدەن. ئێستا لە هەموو کاتێک زیاتر پێویستمان بە یەکڕیزیی و برایەتییە، کوردستان بۆ هەموو ئایین و مەزهەب و نەتەوەکانە.

لە کۆتاییدا یەک دونیا سوپاسی ئێوەی بەڕێز و خۆشەویست دەکەم، هەمیشە بیروباوەڕم بە کورد و کوردستان بەهێزبووە، بەڵام بەراستی ئەمڕۆ بیر و باوەڕی منتان ئەوەندەی دیکە بەهێزترکرد.​

بۆ بیستنی دەقی پەیامەکەی سەرۆک بارزانی پەنجە لیرە دابگرە.