Presidency of the Kurdistan Region of Iraq

سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى جه‌خت له‌ گرنگى و پێويستيى جێبه‌جێكردنى سيستمى فيدراڵى له‌ عێراق ده‌كاته‌وه

2025-02-26T16:47:00.000000Z
هه‌واڵ دیدار

پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 26/2/2025 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكی هەرێمی كوردستان، بەشداريی لە كۆڕبەندی هەولێردا كرد كە ناوه‌ندى لێكۆڵينه‌وه‌ى ڕووداو له‌ هۆتێلى ڕۆتانا بۆ ماوه‌ى سێ ڕۆژ به‌ڕێوه‌ى ده‌بات. تیایدا هەریەك لە بەڕێزان د. لەتیف ڕەشید سەرۆكی كۆماری عێراقى فيدراڵ و د. مەحموود ئه‌لمەشهەدانی، سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقى فيدراڵ و ژمارەیەك لە بەرپرسانی باڵای عێراق و هەرێمی كوردستان، پسپۆڕان و ميوانان له‌ ژماره‌يه‌كى زۆرى وڵاتانى جيهانه‌وه‌، به‌شدار بوون.

سەرۆك نێچیرڤان بارزانی بەشداريی لە پانێڵێكى كۆڕبه‌ندەكه‌دا كرد و تیایدا ده‌رباره‌ى چەند بابەتێكی گرنگی پەیوەست بە دۆخی گشتیی ناوچەكە و عێراق و هەرێمی كوردستانەوە قسه‌ى كرد.
سەرەتا لە وەڵامی پرسیارێكدا سەبارەت بەوەی كە ئایا كابینەی نوێی حكوومەتی هەرێمی كوردستان كەی پێك دێت، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی گوتی: "ئێستا كە ئێمە لێرە دانیشتووین هەر لە هەولێر شاندی یەكێتی و پارتی خەریكی گفتوگۆیەكی جددین لەسەر پێكهێنانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، لەوانەیە پرسیار لەوە بكرێت كە ئەم پرسە تۆزێك درێژ بوو، بەڵام پێمان وایە كە پێویستە كاتێكی باشتری بدەینێ، ئێستا یەكێتی و پارتی لە پرۆسەیەكی گفتوگۆدان بۆ ئەوەی ئەو بنەمایانەی كە جێی بایەخی هەردوولان لە ڕێككەوتنێكدا جێگیری بكەن كە ببێتە بنەمایەك بۆ پێكهێنانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان. ئەمە لەلایەك، لە لایەكی تره‌وه‌ هەرێمی كوردستان ساڵی ڕابردوو هەڵبژاردنێكی زۆر سەركەوتووانەی بەڕێكرد و ڕێژەی بەشداریی خەڵكی كوردستان لە هەڵبژاردنەكان 72% بوو، ئەوە بە ڕاستی جێی شانازی و سوپاسكردنی گەلی كوردستانە كە بە شێوەیەك بە بەرپرسیارییەوە ڕەفتاریان كرد بەرامبەر بە هەڵبژدارنەكان، لە هەمان كاتیشدا بەرپرسیارێتییەكە بۆ یەكێتی و پارتی، بەرپرسیارێتییەك دەخاتە سەر شانی بەتایبەتی یەكێتی و پارتی وەك دوو حزبی براوە، حزبی یەكەم و حزبی دووەم و پێویستە لەچاو ئەو چاوەڕوانییەدا بن كە خەڵك لێیانی هەیە، هەوڵێكی جددی بدەن و حكوومەتێكی كارا دروست بكەن، حكوومەتێك دروست بكەن كە جێی متمانە و جێی هیوا و ئومێدی خەڵكی هەرێمی كوردستان بە هەموو پێكهاتەكانییەوە بێت، ئەم گفتوگۆیانە ئەگەر درێژەیش بكێشن، بەڵام لە ئەنجامدا شاهێدی ئەوە بین كە حكوومەتێك دروست بێت لەسەر بنەمایەك بێت جێی متمانە بێت بۆ خەڵكی هەرێمی كوردستان، پێموایە دەكرێ بەرگەی ئەو دره‌نگكه‌وتنه‌ش بگرين".

سەبارەت بە كاریگەریی هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی عێراق كە مانگی 10ی ئەمساڵ ئەنجام دەدرێت لەسەر گفتوگۆكانی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بەڕێزیان ڕایگەیاند: "بە دیدی من پێویست نییە ئەم دوو شتانە تێكەڵ بە یەكتری بكەین، ئەو هەڵبژاردنەی لە هەرێمی كوردستان ئەنجاممان دا، بە ڕاستی جێی خۆیەتی لێرەوه‌ دیسانەوە سوپاسی هاوكاری و پشتگیریی تەواوی بەغدا بكەم، سوپاسی سەرۆك وەزیران بكەین، سوپاسی سەرۆكی پەرلەمان و پەرلەمانی عێراق بكەین، سوپاسی دادگای فیدراڵیی عێراق بكەین، هەروەها ئەنجومەنی دادوەری و بەڕێز سەرۆككۆماری عێراق، ئەمانە هەموویان یارمەتیدەر بوون بۆ ئەوەی بتوانین هەڵبژاردنێكی سەركەوتووانە ئەنجام بدەین، ئەم دوو بابەتە دەبێت لە یەكتری جیا بكرێنەوە و پێموایە خەڵكی كوردستان چاوەڕێی ئەوەیە كە ئەم حكوومەتە زۆر زووتر لەوە پێكبهێنرێت و هیوادارم ئەوە بە جددی وەرگرین چونكە وەك باسم كرد ئەو 72%ی بەشداریكردنە و ئەو دەنگانە و ئەو متمانەیەی كە گەلی كوردستان بەم حزبانەی داوە، هەر ئەوەش وا دەكات كە ئەم حزبانە پەلە بكەن لە پێكهێنانی حكوومەت".

لە وەڵامی پرسیارێكی دیكەدا كە ئایا ڤێرژنێكی دیكەی ڕێككەوتنی ستراتیژیی نێوان پارتی و یەكێتی لە ئەنجامی ئەو گفتوگۆیانەدا دروست دەبێت، بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان ئاشكرای كرد: "گەر سەیری ڕێككەوتنی ستراتیژیی نێوان یەكێتی و پارتی بكەین، لە قۆناغی ئەو ڕێككەوتنەی كە هەمانبووە و پێماندەگوت ڕێككەوتنی ستراتیژی، شاهدی قۆناغێكی زۆرى ئاوەدانی و پێشكەوتنی سیاسی و كۆمەڵایەتی كوردستان بووین لە سایەی ئەو ڕێككەوتنەی كە لەگەڵ یەكێتی ئەنجاممان دا و پێمانگوت ڕێككەوتنی ستراتیژی، لەوانەیە ئەوەی ئێستا بە تەواوەتی ناوی ناهێنین و ناڵێین ڕێككەوتنی ستراتیژی، بەڵام بنەمایەكی دروستی ئیداری و سیاسییە بۆ ئەوەی چۆن حكومڕانی لەناو كوردستاندا چاره‌ بكەین و ئەو كێشانەی كە لە ڕێگەماندان چ لەڕووی ئیداری یان سیاسییەوە هەوڵ بدەین لەناو ئەو ڕێككەوتنەی ئێستا لەگەڵ یەكێتی دەیكەین، چارەسەریان بكەین و جێگیرییان بكەین".

سەبارەت بەوەی كە تەنیا یەكێتی و پارتی كابینەی نوێی حكوومەتی هەرێمی كوردستان پێكدەهێنن یان لایەنەكانی دیكەش بەشداری دەكەن، یان ئۆپۆزسیۆنێكی بەهێز دەبێت، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی ئاماژەی بەوە دا: "گەر ڕاستییەكەت دەوێت یەكێتی و پارتی لەگەڵ هەموو لایەنەكان هەوڵیان دا، یەكێتیش هەوڵی دا له‌گه‌ڵ لایەنەكان بەبێ پارتی حكوومەت پێك بهێنێت و پارتیش هەوڵی دا، بەڵام ناچێتە سەر، دەبێت ئەم دوو حزبە پێكەوە دانیشن و حكوومەت پێكبهێنن، بێگومان پێكهاتەكانی دیكەش بەشدار دەبن، بەڵام سەرەكییەكان پارتی و یەكێتی دەبن".

دەربارەی دۆخی ناوچەكە و دوا گۆڕانكاری و كاریگەرییەكانی لەسەر دۆخی كورد بەگشتی و هەرێمی كوردستان بەتایبەتی و گفتوگۆی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان لەگەڵ لایەنە كوردستانییەكان سەبارەت بەو گۆڕانكارییانە، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی گوتی: "لەگەڵ هەموو لایەنەكان قسەمان هەیە و لەوانەیە كۆبوونەوەیەكی هاوبەشمان نەكردووە و بڵێین كۆبوونەوەیەك بكەین و لەناو ئەو كۆبوونەوەیە ئەو شتانە باس بكەین، بەڵام ئێمە لە پەیوەندیی بەردەوامین لەگەڵ هەموو حزبەكان و قسەشمان هەیە لەمبارەیەوە و ئەم حزبانەی كە لە كوردستانیشن هەموویان بە خەمخۆرییەوە ئەم پرسە دەخەنە بەر باس و لێكۆڵینەوە و بەردەوام ئاگامان لە یەكتری هەیە".

سەبارەت بە سەردانەكانی بەڕێزیان بۆ بەغدا و كۆبوونەوە و دیدارەكانی لەگەڵ لایەنە جیاوازەكان بەتایبەتی ده‌سه‌ڵاتى دادوەری و بەردەوامیی ئەو سەردان و دیدارانە وەك چارەسەرێك بۆ هەموو كێشەكانی هەولێر ـ بەغدا، بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان گوتی: "با وای باس بكەم كە كێشەی نێوان هەولێر و بەغدا چییە؟ با واز لە حكوومەتیش بهێنین، گەورەترین كێشەی كە هەمانە، بە ناو سیستمێكی فیدراڵیمان هەیە، بەڵام لە پراكتیزەكردن و جێبەجێكردندا ئەوەی كە لە عێراق دەكرێت هەموو شتێكە تەنیا فیدراڵی نییە و زۆر دوورە لە فیدراڵی و مەركەزییەتێكی یەكجار زۆر مەركەزییە، كێشەكە ئه‌وه‌یە كە بەغدا سەیری هەولێر دەكات، پێى وايه‌ هەولێر نەك تەنیا وەك سیتمێكی فیدراڵی مامەڵە ناكات، بەڵكو وەك وڵاتێكی خاوەن سەروەری و ئەندامی نەتەوە یەكگرتووەكان مامەڵە دەكات، بەڵام كە هەولێریش سەیری بەغدا دەكات ئەو مامەڵەیەی بەغدا لەگەڵ هەولێر ئەنجامی دەدات ئەوەندە مەركەزین ئەوەندە مەركەزین، لە هیچ سیستمێكی فیدراڵی لە جیهاندا ئەو شتانە نییە. ئەمە ڕاستییەكەیەتی و بۆ شكاندن نییە، پێموایە من چەند جار كە دەچمە بەغدا بەتایبەتی لەگەڵ هاوبەشەكانمان لە عێراق ئەو گفتوگۆیە دەكەین و ده‌ڵێم وەرن با دانیشین و پێناسه‌يه‌كى دروست لەسەر سیستمی فیدراڵی بكەین، ئەگەر ئەو كێشانە چارەسەر بكەین، لەو باوەڕەدام بۆ سەقامگیریی سیاسیی عێراقیش باش دەبێت. ئەو ئاڵۆزییەی ئەمڕۆ لەنێوان ئێمە و بەغدادا هەیە لە ئەنجامی پرسی دەسەڵاتەكانە. كێ دەسەڵاتی چی هەیە؟ لەوانەیە ئێمە هەندێك كار ئەنجام بدەین لە فیدراڵی زیاتر بێت، بەڵام ئەوانیش ئەو مامەڵەیەی كە لەگەڵ هەرێمى كوردستان دەیكەن مامەڵەیەكی زۆر مەركەزییە، دەبێت لە شوێنێك دابنیشین و ئەم گفتوگۆیە بە شێوەیەكی جددی بكەین، ئەم گفتوگۆیە كلیلی چارەسەری سیاسیی دۆخی عێراقە. هەر لەم چوارچێوەیەدا گفتوگۆمان لەگەڵ ده‌سه‌ڵاتى دادوەریی عێراقیش كردووە، با ڕاشكاوانە قسە بكەم بەڵێ كاتێك باسی ئەوە دەكرا كە هه‌ر نابێت لەگەڵیان دانیشین، بەڵام كاتێك لەگەڵیان دانیشتین ئافاقێكی دیكەم بینی لە پرسی پێكەوە كاركردن. سەرۆكی دادگای فیدراڵیی عێراقم بانگهێشت كردووە و گوتم بۆ نایەن یەكێك لە كۆبوونەوەكانی خۆتان لە هەولێر ئەنجام بدەن، هەولێر بەشێكە لە عێراق و ئێمە بەشێكین لە عێراق ئێوەش فەرموون وەرن، فەرموون یارمەتیمان بدەن و پێناسه‌ى فیدراڵیمان بۆ بكەن، فیدراڵى چییە؟ پێموایە گەر ئەو كێشەیە چارەسەر ببێت، ڕۆژێك لە ڕۆژان ئەوە نابێتە كێشە كە پارەیان نارد و مووچە بوو بە هەواڵ. كێشەی سەرەكی لە سیستم دەست پێدەكات، سیستمی عێراق سیستمێكی فیدراڵی نییە، بەناو فیدراڵییە بەڵام لە ناوەڕۆك و جێبەجێكردندا زۆر دوورە لە فیدراڵى. بەڵی بانگهێشته‌كه‌يشى قبووڵ كرد و لە سەرۆكایەتیی هەرێمى كوردستان نێوانمان لەگەڵ دەسەڵاتی دادوەریی عێراق زۆر خۆشە، ئەوانیش بە سوپاسەوە بانگهێشته‌كه‌يان قبووڵ كردووە بێنە هەرێم".

دەربارەی دوا سەردانی بۆ بەغدا و باسكردنی هەناردەكردنەوەی نەوتی هەرێمی كوردستان بۆ دەرەوە لەگەڵ بەڕێز ئه‌لسوودانی و ئامادەكارییەكان لەمبارەیەوە، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی ئاشكرای كرد: "ئەوەی كە پەیوەنديی بە توركیاوە هەیە، توركیا بەردەوام ڕایگەیاندووە كە ئەوان ئامادەن و كێشەی نەبووە لەوەی كە هەرێمی كوردستان نەوت هەناردەی دەرەوە بكات، یەكەم شت ئەم پرسی نەوتە چەند جارێكی دیكەش دووپاتم كردۆتەوە، بۆچوونی ئێمە ئەوەیە كە نەوت كاڵایەكی بازرگانییە و بە سیاسی سەیری ناكەین. فەرموون لە ئەنجامی ئەوەی كە عێراق بەتایبەتی ئەندامانی پەرلەمانی عێراق كە تا ئێستا دەنگیان بۆ ئەوە نەداوە، نزیكه‌ی نۆزدە بۆ بیست ملیارد دۆلار زیان بەر عێراق كەوتووە، ئەمە پارەیەكی یەكجار زۆرە بۆ عێراق، خۆشبەختانە بەڕێز سەرۆك وەزیران كە قسەمان لەگەڵ كرد، بە سوپاسیشەوە بۆ جەنابی سەرۆكی پەرلەمان كە ئەمڕۆ لێرە تەشریفی هێناوە و دانیشتووە، ئەویش پێداگیرییەكی زۆری كرد كە دەبێت دەستبەجێ هەمواری یاساكە جێبەجێ بكرێت، ئێستا بەشی تەكنیكی لە بابەتەكەدا ماوەتەوە و هەموو شتێك ئامادەیە و توركیا ئاماده‌يه‌، لایەنی عێراقیش ئامادەن و هەندێك پرسی تەكنیكی هەیە وەك پارەی كۆمپانیاكان چۆن وەربگیرێت و بە چ شێوەیەك بێت، ئەمانە شتی تەكنیكین بەڵام پره‌نسيپه‌كه‌ بڕیاری لەسەر دراوە و چاوەڕێی ئەوە دەكەین لە ماوەیەكی نزیكدا نەوتی هەرێمی كوردستان هەناردەی بەندەری جیهان و دەرەوە بكرێت".

سەبارەت بە ڕۆڵی ئەمەریكا و ڕووسیا لەمبارەیەوە، بەڕێزیان ئاشكرای كرد: "بێگومان ئەمەریكا وەك هاوبەشێكی سەرەكی، ڕۆڵی ئەمەریكا ڕۆڵێكی هاندەر بووە بۆ ئەوەی ئەم بابەتە بە زوویی چارەسەر بكرێت، چونكە بەشێك لەم كۆمپانیایانە ئەمەریكین و بێگومان ئەمەریكا زۆر هەوڵی داوە كە ئەمە بكرێت. بەڵێ ڕووسیاش هەوڵی داوە چونكە هەندێك لە كۆمپانیاكانی ڕووسییش لە هەرێمی كوردستان كار دەكەن، بەڵام ئەمەریكا وەك هاوبەشی سەرەكیی عێراق و هەرێمی كوردستان ڕۆڵی هەبووە لەوەی كە هانی هەردوولای داوە بەغدا و هەولێر، هەروەها هانی ئەنقەرەشی داوە تا بە زووترین كات ئەم كێشەیە چارەسەر بكرێت و نەوت هەناردە بكرێتەوە".

دەربارەی كاریگەریی هەناردەكردنەوەی نەوت لەسەر بودجە و مووچەی هەرێمی كوردستان و چۆنیەتيی گارانتیكردنی لەلایەن بەڕێز ئه‌لسوودانییەوە، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی ڕایگەیاند: "پرسی مووچە، جەنابی سەرۆكی پەرلەمان لە كۆبوونەوەیەك دانیشتبووین لە هاوپەیمانیی دەوڵەت و بەرێز سەرۆكی پەرلەمانیش چۆن ئێستا ڕاشكاوانە بوو لە قسەكانی، لەوێش هەر بەو ڕاشكاوییە گوتی كێشەی هەرێمی كوردستان چارەسەر بكەن، بڕیاری دادگای باڵای فیدراڵيی عێراقیش ڕوونە، دادگای فیدراڵی دەڵێ دەبێ مووچە لەو كێشانە جیا بكرێتەوە كە لەگەڵ بەغدا هەمانە. كۆبوونەوەیەكمان كرد، پێكەوە بەندە لەگەڵ سەرۆكی دادگای فیدراڵی و سەرۆك وەزیران هەرسێكمان، لەوێدا سەرۆكی دادگا زۆر ڕوون بوو كە دەبێت مووچە جیا بكرێتەوە. بە ڕاستی بەڕێز سەرۆك وەزیرانیش ئەوەی كە پێیكراوە بۆ دابینكردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان لاى خۆیەوە كەمتەرخەمیی نەكردووە، هەندێك پابەندییش حكوومەتی هەرێمی كوردستان دەبێ جێبەجێی بكات. وەك بۆچوونی خۆم وەك سەرۆكی هەرێم، پێموایە حكوومەتی هەرێمی كوردستانیش بەوپەڕی شەفافییەتەوە لەو نێوەندەدا مامەڵەی لەگەڵ بەغدا كردووە. هیواخوازین پرسی بودجە نەبێتە بابەتی سەرەكیی پەیوەندییەكانی نێوان ئێمە و بەغدا. ئێمە تەواوكەری یەكترین لە عێراق، لە هەندێك بواردا یارمەتيی ئەوان دەدەین و لە هەندێك بواردا ئەوان یارمەتیی ئێمە دەدەن. پرسی دیكەمان هەیە، ماددەی 140مان هەیە، پرسی پێشمەرگەمان هەیە و زۆر شتی دیكە هەیە و ناكرێت ئەمە هەمووی لە پرسی بودجە و مووچەدا چڕ بكرێتەوە. مووچە مافی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستانه‌، سەرۆكوەزیران و دادگای فیدراڵی و پەرلەمانی عێراق بەپێی دەستوور دەبێت ئەو مافە بۆ مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان وەك بەشێك لە عێراق جێبەجێ بكه‌ن و ئەمە مافێكی دەستوورییە، هەموو هەوڵی ئێمەش ئەوەیە بگەینە خاڵێك بابەتی مووچە لە هەواڵ و هەواڵی بەپەلە، پەنا بەخوا دەربچێت".

لە وەڵامی پرسیارێكی دیكەدا ده‌رباره‌ى گرنگیی پرۆژەی ڕێگەی گەشەپێدان لە عێراق بۆ هەرێمی كوردستان و عێراق، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی گوتى: "گوێتان لە قسەكانی سەرۆك وەزیران بوو لەسەر پرسی پرۆژەی ڕێگەی گەشەپێدان كە دەرگایەكی گەورە بۆ عێراق دەكاتەوە لەڕووی سەقامگیریی سیاسی و ئابووریيه‌وه‌، بەڵام لە هەمان كاتدا ئەم ڕێگەیە دەبێ بە شێوەیەك بكرێت، با من وا بڵێم ئەمە پرۆژەیەكی ستراتیژییە، زۆریش گەورەیە، ئەمە دەبێت وڵات بكات بە یەك، نەك جیاوازی دروست بكات. به‌لاى ئێمه‌وه‌، ئێمە لە هەرێمی كوردستان زۆر گرنگی بەوە دەدەین بزانین ئەم ڕێگەیە بەكوێدا دەڕوات؟! بە چ ڕێگەیەكدا و چۆن دەڕوات و دیزاینەكەی چۆن كراوە؟ پێمان وایە دەبێت بە شێوەیەك بكرێت كە هەرێمی كوردستان و پێكهاتەكانی دیكەش لە عێراقدا سوود لەم پرۆژەیە ببینن. ئەم پرۆژانە دەبێت بە شێوەیەك دیزاین بكرێن كە وڵات بكا بە یەك و ئینتیما و وەلاء دروست بكات، گەر بزانم دیزاینەكە بە شێوەیەك كراوە تەنیا بۆ ئەوەی هەرێمی كوردستان تێیدا هیچ دەستكەوتی نەبێت، زۆر ئاساییيە پشتگیری ناكەین. تا ئێستا نازانم دیزاینەكەی چۆنە، بەڵام لە گفتوگۆیەكی جددیداین كە ئەم دیزاينە دەبێ بە شێوەیەك بكرێت كە هەرێمی كوردستانیش تیایدا سوودمەند بێت، بێگومان ئەوەی كە پەیوەندی بە توركیاوە هەیە، توركیا ئامادەیە ئەم كارە بكات و ئەو بەشەی كە پەیوەندیی بەوەوە هەیە كە بە چ ڕێگەیەكدا بڕوا، توركیا هەڵوێستی ڕوونە و دەڵێت ئەمە پرسێكی ناوخۆی خۆتانە. دەتوانين چارەسەری بكەین و هیوادارین لە بەغدا بەم شێوەیە سەیری ئەو پرۆژەیە بكرێت، بە شێوەیەك كە چۆن ئەم پرۆژەیە دەبێتە هۆكاری دروستكردنی ئینتیما بۆ وڵات، بە شوێنێكدا بڕوات كە هەموو لایەكمان سوودمەند بین".

دواتر دەربارەی دوورخستنه‌وه‌ی عێراق لەو ململانێ و گۆڕانكاری و جەنگانەی لە ناوچەكەدا هەن، بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان گوتی: "لەمبارەیەوە دوو شت هەیە، یەكەمیان گەر سەیری ڕووداوەكان بكەین دەبینین سەرۆكوەزیرانی عێراق و دەوڵەتی عێراق بە شێوەیەكی زۆر دانايانه‌ مامەڵەیان كردووە و نەیانهێشتووە ئاگری ناوچەكە بێتە سەر عێراق و عێراقیان دوورخستۆتەوە، بۆچوونی ئێمەش ئەوەیە كە پێویستە عێراق دووربێت لەمە، عێراق خۆی كێشەی یەكجار زۆری هەبووە لە ساڵی 2003ەوە، جەنابی سەرۆكی پەرلەمان قۆناغە جیاوازەكانی خستە ڕوو، ئێستا خەریكە وردە وردە عێراقییەكان تۆزێك بحەسێنەوە و بتوانن هاتوچۆ بكەن و ئابووری پەرە بسێنێت و باشتر ببێت، ئێستا كاتی ئەوە نییە عێراق بۆ ئەم شتانە ڕابكێشرێت. دووەمیان دەبێت ئەو هێزە چەكدارانە بخرێنە ژێر كۆنترۆڵی حكوومەت، ناكرێ هەر هێزێك بە ئارەزووی خۆی لەناو عێراقدا شتێك بكات و كێشە بۆ حكوومەت دروست بكات، ڕاشكاوانه‌ بڵێم ئەگەر ئەمانە كارێكی وا بكەن لە ئەنجامدا هەموو لایەكمان زیان دەبینین و زۆریش زەرەر دەكەین. لە ڕووداوەكانی سووریادا كە سەرۆكوەزیران بڕیاری دا نەهێڵێت هێزە چەكدارەكان بچن بۆ سووریا، بڕیارێكی زۆر دانايانه‌ بوو و عێراقی لە ئاگرێكی زۆر گەورە پاراست، عێراق بە یەك شت دەپارێزرێ كە دوور بێت لەو ململانێ و ناكۆكییانەی كە لە ناوچەكەدا هەیە، دەبێت عێراق بەشێك بێت لە یارمەتیدان نەك بەشێك بێت لە كێشەكە، ئەگەر وا نەبێت پێموایە عێراق ڕووبەڕووی كێشەی زۆر گەورە دەبێتەوە".

سەبارەت بە پرۆسەی ئاشتی لە توركیا و ڕۆڵی هەرێمی كوردستان بەتایبەتی جەنابیان لەمبارەیەوە و ئومێدی سەركەوتنی پرۆسەكە و بانگەوازە چاوەڕوانكراوەكەی بەڕێز عەبدوڵڵا ئۆجەلان، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی ڕایگەیاند: "دەتوانم بڵێم كە ئەم پرۆسەیە پرۆسەیەكی جددییە و زۆر بە جددی لە توركیا دەستی پێكردووە، خۆشتان بینیتان ئەوەی كە زۆر پێداگیری لەسەر جێبەجێكردنی ئەم پرۆسەیە دەكرد بەڕێز دەولەت باخچەلی بوو كە ئێستا لە نەخۆشخانەیە و گوتم دەبێت ئێمە هەموومان دوعای بۆ بكەین پەنا بەخوا تەندروستیی باش بێت. پێموایە پرۆسەكە پرۆسەیەكی جددیە و ئەمە پرۆسەیەك نییە بە شێوەیەكی تاكتیكی ڕێكخرابێت، ڕۆڵی ئێمە ڕۆڵی یارمەتیدەرە و دەست ناخه‌ینە ناو كاروباری ناوخۆی توركیا و ڕۆڵی ئێمە ئەوەیە چۆن بتوانین یارمەتیدەر بین ئەم كێشەیە چارەسەر بكرێت، بەڵام ئەوەی كە بەلای ئێمەوە دیارە، ئەم كێشەیە بە چەك چارەسەر ناكرێت. بانگەوازی سەرۆك ئۆجەلان نەخشەڕێگەیەك دەبێت بۆ ئەوەی چۆن ئەم كێشەیە بە شێوەیەكی دروست چارەسەر بكرێت و بە دیدی من زۆر كاتی دەوێت و پێشبینی ئەوە نییە ئەم كێشەیە بە ئاسانی و بە شەو و ڕۆژێك چارەسەر دەبێت. پێموایە بەو شێوەیە نابێت بەڵام بێگومان وا چاوەڕوان دەكرێت لە ماوەیەكی نزیكدا ئەو بانگەوازە بكرێت، بانگەوازەكەش ڕوونە كە بانگەوازی ئاشتییە، هیوادارم پەكەكە و هەموو لایەنە سیاسییەكانی دیكە پێشوازی لە بانگەوازی بەڕێز ئۆجەلان بكەن و بكەونە بوارێكی تری چارەسەری سیاسی لە توركیا كە خێری هەم كورد و هەم تورك و هەموو ئەو پێكهاتانەی تێدا بێت كە لە توركیادا هەن، وا چاوەڕێ دەكه‌ین. پێشتریش بەڵی ڕۆڵمان هەبووە لەم پرسەدا و ئێستاش بۆ هەردوولا دووپاتمان كردۆتەوە هەرێمی كوردستان ئامادەیە هەر ڕۆڵێك كە پەیوەنديی بە لێكنزیككرنەوەی ئەم لایەنانەوە هەبێت، ئامادەین".

هەر لەبارەی ئاشتييه‌وه‌ له‌ توركیا و سەردانی شاندی دەمپارتی بۆ هەرێمی كوردستان و دیداریان لەگەڵ سەرۆك مەسعوود بارزانی و بەڕێزیان و سەرۆكی حكوومەت و سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و هێنانی پەیامی بەڕێز ئۆجەلان، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی ئاشكرای كرد: "ئەوان گوتیان سەرۆك ئۆجەلان داوای كردووە كە بێن بۆ هەرێمی كوردستان و ئەم پەیامە كە پەیامی ئاشتییە بگه‌يه‌نن، هەر ئەوەندە بووە، ئەو وەختە و زیاتر لەوە نەبوو كە پەیامی ئاشتییە و دەیەوێ زوو ڕایگەیەنێت و بانگەوازەكەی وا دەبێت داوا لە پەكەكە دەكات كە چەك دابنێت و بكەونە پرۆسەیەكی سیاسی، ئێمەش پێشوازیمان لێ كرد و پێمان گوتن ئامادەین وەك هەرێمی كوردستان پشتگیريی ئەو بابەتە بكەین و هەرچی بە ئێمە بكرێت لەو چوارچێوەیەدا ئامادەین، پەیامەكەیان ئەوە بوو زیاتر".

لە وەڵامی پرسیارێكی دیكەدا دەربارەی چەكدانانی پەكەكە و باسكردنی قۆناغی دوای چەكدانان و داهاتووی ئەندامانی پەكەكە، بەڕێزیان ڕایگەیاند: "ناتوانین هەموو وردەكاریی ئەوەی كە باس كراوە لێرە باسی بكەین، بەڵام بێگومان یەكەم شت ئەوەی كە گرنگە چییە؟ پێشوازيی پەكەكە چۆن دەبێت بۆ ئەم بانگەوازە؟ ئەگەر ئەوە كرا، دوای ئەوە لەوانەیە پەكەكە دەبێت كۆنفرانسێك بگێڕن و پێشوازیكردن لەو پرۆسەیە ڕابگەیەنن، شتەكانی دیكە كە پرۆسەكە چۆن دەست پێدەكات، ئەمە هەندێك وردەكارییە و پێمان گوتوون كە ئامادەین یارمەتییان بدەین، بەڵام تا ئێستا ناوەڕۆكەكەی بەو شێوەیە ڕوون نییە و جارێ چاوەڕێی هەنگاوی یەكەمین كە بە چ شێوەیەك پەكەكە هەڵسوكەوت لەگەڵ بانگەوازی بەرێز ئۆجەلاندا دەكات".

سەبارەت بە ئه‌گه‌رى ڕێگەدانی توركیا بە بەرێز عەبدوڵڵا ئۆجەلان بۆ ئه‌وه‌ى تێكەڵاوی كاری سیاسی لە توركیا ببێت، بەڕێزیان گوتی: "بە بۆچوونی من لە پرۆسەیەكدا بەڵی، با واقعبین بین، ئەوەی لە عێراق هەمانە ناتوانیت هەمان مۆدێل لە توركیا یان لە ئێران هەتبێ و زۆر زۆر جیاوازە، بەڵام بێگومان یەك شت هەیە، ئەمە پرۆسەیەكە زۆر لەسەرخۆ و بە هێواشی دەڕوات، ئەستەمە بەپەلە ئەم پرۆسەیە هیچی لێ بەرهەم بێت و دەبێت خۆڕاگری و ستراتیژی و دووربینی و بەردەوامیی هەبێت، ئێمە نەفەسمان كورتە و بەرگە ناگرین و دەڵێین هیچ نەكرا، ئەمە پرۆسەیەكە زۆر ئاڵۆزە و ئەم كێشەیە كێشەی شەو و ڕۆژێك نییە و بە شەو و ڕۆژێكیش چارەسەر ناكرێت، بەڵام ئەو هەنگاوانەی كە هەن لە ئەنجامدا پێموایە و وای دەبینم كە خێری توركیا و كورد و هەموو لایەكی تێدایە".

لە وەڵامی دوا پرسیاری پێشكەشكاری پانێڵەكەدا كە سەبارەت بە بینینی سەرۆكی ئەمەریكا دۆناڵد ترامپ لە پاریس و سەركردە باڵاكانی دیكەی جیهان لە میونشن و باسكردنی دۆخی سووریا لە دیدارەكانیدا، له‌گه‌ڵ نێوەندگیریی جەنابیان بۆ ڕێگەگرتن لە ڕوودانی شەڕ لە سێ گەڕەكی حەلەب و بەردەوامیی ناوبژیوانی لە نێوان هەسەدە و دەسەڵاتی نوێی دیمەشق و توركیاش تاڕادەیەك، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی گوتی: "لە ڕۆژانی یەكەم نیگەرانیی گەورەمان ئەوە بوو كە چۆن بتوانین ئەو كوردانەی لە حەلەبن بپارێزین. بە ڕاستی بە سوپاسەوە لەم پرسەدا توركیا ڕۆڵێكی گەورەی هەبوو، ڕۆڵێكی یەكلاكەرەوەی هەبوو. سوپاسی دەوڵەتی توركیا دەكەین كە لەگەڵ ئێمە لەسەر هێڵ بوون و ئەوەی كە پێیان كرا بەتایبەتی لەو دوو سێ ڕۆژەی یەكەم، زۆر نیگەرانی ئەو سێ گەڕەكەی حەلەب بوون كە كوردی تێدا بوو، بەڵام توركیا بە سوپاسەوە بۆ جەنابی سەرۆككۆماری توركیا، بۆ وەزیری دەرەوە، بۆ سەرۆكی دەزگای هەواڵگری هەموویان زۆر یارمەتیدەر بوون كە كێشە دروست نەبێت و به‌ڕاستيیش كێشە دروست نەبوو، دەستپێشخەریەكەش هی ئێمە بوو، ئه‌وه‌ ئه‌ركى ئێمەیە، ئەوانە برای ئێمەن لە سووریا و كە گەییشتە ئەوەی ڕووبەڕووی كێشە ببنەوە، بە ئەركی سەرشانی خۆمانی دەزانین كە دەبێت ئەوەی پێمان بكرێت یارمەتییان بدەین، بەردەوامیش دەبین و لەو ڕۆژەوە تا ئێستا بە هەموو شێوەیەك سەركردایەتیی هەرێمی كوردستان نەك تەنیا بەندە، هەموو لایەنەكانی تریش لە سەركردایەتیی هەرێمی كوردستانەوە هەوڵی ئێمە بە شێوەیەكی بەردەوام ئەوەیە چۆن دەتوانین یارمەتیی براكانی خۆمان لەوێ بدەین، پەیامی ئێمەش بۆ ئەو برایانەمان لە سووریا ئەوە بووە كە دەبێت لەناو پرۆسەی سیاسی لە سووریا خۆتان ببیننەوە و دەبێ چاوەڕێی ئەوە نەكەن بانگهێشت بكرێن، دەبێ خۆتان بچنە دیمەشق و لە پرۆسەی سیاسی لەناو سووریای نوێدا بەشدار بن، دەبێ كورد بەشدار بێت لەوە. بێگومان ئەوەی لە سووریا ڕوویدا نەك تەنیا بۆ ئێمە چاوەڕواننەكراو بوو، پێموایە بۆ خودی ئەحمه‌د ئه‌لشەرع ـ يش چاوەڕواننەكراو بوو. باوەڕ ناكەم ئەو لەو باوەڕەدا بووبێت بەو شێوەیە و وا بە ئاسانی بێت، ئەمە پلان نەبووە، ئەمە داڕووخان بووە، وەك ئەوەی كە لە مووسڵ ڕوویدا ساڵی 2014، بۆ ئەحمەد ئه‌لشەرع ـ یش بە هەمان شێوە بوو. پێموایە ئەوان ئۆپەراسیۆنێكی دیاریكراویان هەبوو بۆ ناوچەی حەلەب و دوای ئەوە داڕووخانەكە دەستی پێكرد و هاتنە دیمەشق. ئەمە ڕاستییەكە و ئەگەر سەیری ڕابردووی ئەم گرووپە بكەی، ڕابردوویەكیان هەیە مرۆڤ دەڵێت ئەرێ ئەوەی دەیڵێن ڕاستە، ڕاست نییە؟! بەڵام لەلایەكی تریشەوە سەیری ئەو پەیامانە بكەی، ئەوانەی دوای هاتنە سەر حوكم، دەبینین لە هەموو ڕوویەكەوە پەیامیان ئەوەیە دەیانەوێ كێشەكانی سووریا چارەسەر بكەن. ئەگەر بە ڕاستی سیاسەتیان ئەوەیە كە دەیانەوێ كێشەكانی سووریا چارەسەر بكەین، پێموایە هەموو لایەك دەبێت یارمەتییان بدەین بۆ ئەوەی ئەم كارە بكەن. لەلایەكی ترەوە نیگەرانین چونكە هەست دەكەین زۆر حەز دەكەن بە مەركەزییەت ئەم كارە بەڕێوە ببەن، بە مەركەزییەت بەو شێوەیەی كە ئەوان دەیانەوێ بەڕێوە ناچێت. سووریا وڵاتێكی فرەنەتەوە و فره‌ئایينە و دەبێ هەموو لایەك لەبه‌رچاو بگیرێت، ئەگەر حساب بۆ لایەك نەكرێت كە بەشدار بن لە پرۆسەی سیاسیی سووریای نوێدا، بێگومان پرۆسەكە سەرناكەوێت. ئەم بابەتە دوو لایەنە، لایەنی یەكەم هەوڵمان دا كوردەكان بپارێزین و تا ڕادەیەكی زۆر سەركەوتین، ئێستا هەوڵمان ئەوەیە چۆن یارمەتیی پرۆسەی سیاسی بدەین. پرسیارەكەی جەنابت ئەگەر ئەوەیە كە ئایا ئێستاش لەناو ئەو بابەتەین، بەڵێ ئێستاش ئێمە لەناویداین و لەگەڵ هەموو لایەنەكان خەریكین و ئامانجی سەرەكیمان ئەوەیە بگەنە چارەسەرێك لە چوارچێوەی سووریادا. ناڵێین ئەوەی كە لە هەرێمی كوردستان و عێراق هەمانە ئەوە بكەین. ناتوانین كۆپی لە سووریا جێبەجێ بكەین، هەر ناكرێ و ئەستەمە، بەڵام پێمانوایە ئەگەر پرۆسەیەك دەست پێبكرێت و هەموو پێكهاتەكانی سووریا خۆیان لەو پرۆسەیەدا ببیننەوە، سەركەوتنێكی گەورە دەبێت بۆ سووریا، چانسێكی گەورەشە، چونكە ئەم گەلە ئازار و مەینەتیی زۆری بینیوە، بە ڕاستییش شایستەی ئەوەن لەمەودوا ژیانێكی باشتر ببینن".

دواتر ئامادەبووانی پانێڵ چەند پرسیارێكیان ئاراستەی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد و سەرەتا لە وەڵامی پرسیارێكدا دەربارەی پێگەی جەنابیان لەسەر ئاستی ناوچەكە و نێودەوڵەتی و دۆستایەتیی ئەو لەگەڵ ترامپ و زۆربەی سەركردە جیهانییەكان و شوێنی هەرێمی كوردستان لە گۆڕانكارییه‌كانى ناوچه‌كه‌دا و ڕادەی جددیەتی دەسەڵاتدارانی توركیا لە پرۆسەی ئاشتیدا، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی گوتی: "بێگومان سیاسەتی هەرێمی كوردستان بەشێكە لە سیاسەتی عێراق، بڕیارەكانی هەرێمی كوردستان لە چوارچێوەی عێراقدا دەبێت و ئەوە نین كە ئەندامی نەتەوە یەكگرتووەكان بین. لە چوارچێوەی عێراقدا كار دەكەین و ئامانج و ستراتیژیەتی ئێمە ئەوەیە ئەو ئاگرە نە بۆ هەرێمی كوردستان و نە بۆ عێراقیش بێت، ئەمە خاڵی یەكەم. خاڵی دووەم بەڵێ ئێمە پەیوەندیمان لەگەڵ سەرۆك ماكرۆن و لەگەڵ سەرۆك ترامپ باشە و بە ڕاستی كۆبوونەوەیەكی باشیشمان هەبووە، بەڵام هێشتا زووە بزانین سیاسەتی ئەمەریكا بە چ شێوەیەك ده‌بێت. بێگومان ئەوەی كە گرنگە بڕیارەكانی هەرێمی كوردستان لە چوارچێوەی عێراق دەبن. سەبارەت بە ناوچەكە و دۆخی حەماس و لوبنانيش، پێموانییە لەوانەیە بە شێوەیەكی كاتی شتێك ڕوویداوە، كێشەیەك، یان لاوازتر بوون لە جاران، بەڵام ئەمە پرسی گەلێكە و نە بە شەڕ چارەسەر دەكرێت، نە بە كوشتن چارەسەر دەكرێت، بە پێچەوانەوە ئەم گەلانە خورتتر و ڕژدتر دەبن. دیومانە و خاوەن دۆزین و كوردین و وەك مللەتێك ئەوەمان بە خۆمان دیوە، هیچ نەما لەگەڵ ئێمە نەكرێت، گوندیان وێران كردين و كیمیاییان لە ئێمە دا و هەموو شتێكیان لەگەڵدا كردین، بەڵام ئێمە لەناو چووین؟ لەناو نەچوین، چونكە خاوەن دۆز بووین، ئەوانیش خاوەنی دۆزی خۆیانن، ئەوانەی خاوەنی دۆزن ناتوانی بە ئاسانی بڵێی من لەناویان دەبەم، لەناو ناچن. سەركەوتنێكی سەربازی بەدەستهاتووە ڕاستە، بەڵام ئەم سەركەوتنە ئەگەر تەنیا ئیسرائیل بە سەركەوتنی بزانێت و گەر تەرجەمەی نەكات بۆ سەركەوتنی سیاسی و هەر پێداگری لەسەر چارەسەری سەربازی بكات، پێموایە لە ئەنجامدا بۆ خودی خۆیان و بۆ كەسمان و بۆ ئەمەریكاش باش نابێت، ئەمە بۆچوونی ئێمەیە. هەوڵمان هەمووی هەر ئەوە دەبێت بتوانین عێراق و هەرێمی كوردستان لەو ئاگرە بپارێزین و پێموایە بە سوپاسەوە دیسانەوە سەرۆكوەزیرانی عێراق وەك سەرۆكوەزیران و فەرماندەی گشتیی هێزە چەكدارەكان ئەوەی كە بۆی كراوە لەو چوارچێوەیەدا درێغی نەكردووە".

یەكێكی دیكە لە ئامادەبووان پرسیاری دەربارەی بۆچوونی جەنابیان سەبارەت بە لێدوانێكی بەڕێز بافڵ تاڵەبانی، سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لە بەغدا له‌سه‌ر بەشداریی كورد بە یەك لیست لە هەڵبژاردنی داهاتووی پەرلەمانی عێراقدا، هەروەها ناڕەزایيی دەزگا چاودێرەكانی بواری ڕۆژنامەوانی لە هێزە ئەمنییەكانی هەرێم و مامەڵەی نادروستیان بەرانبەر ڕۆژنامەوانان و خۆپیشاندانی مامۆستا و كارمەندانی حكوومەت، بەڕێز سەرۆكی هەرێمی كوردستان ڕایگەیاند: "لێدوانەكەی كاك بافڵ، يەكەمجار بوو گوێبیستی ببین، بەڵام پێمانوایە لێدوانێكی زۆر باشی داوە و ئەمە پێویستی بەوەیە هێزە سیاسییەكانی كوردستان بەیەكەوە دانیشن و بڕیارێك بدەن، بەڵام ئەگەر ئەو قسەیەی كاك بافڵ وەك دەستپێشخەرییەك ببینین، پێمانوایە دەستپێشخەرییەكی باشە و ئەمە بۆچوونی شەخسیی خۆمە، بەڵام ئایا وەكو حزب لە ناوخۆمان باسی ئەوەمان كردووە یان وەك لایەنە سیاسییەكان؟ نەمانكردووە، وەك پره‌نسيپ پێشوازيی لە قسەكانی كاك بافڵ دەكەین، بە هەر حاڵ هەرچی كورد یەكگرتوو بێ و بەیەكەوە بن، دەتوانن دەستكەوتی باشتر بەدەستەوە بهێنن، ئەمە سەلمێنراوە، هەرچەند پەرتەوازە بن و لەیەكتر دوور بن، خەڵكیش توانیویەتی بكەوێتە ناویان و بەداخەوە یارییان پێ بكات، ئەمە ڕوونە. سەبارەت بە دۆخی ڕۆژنامەوانان قسەیەكی خێریش بكە، بڵێ ئێستا باشترە لە ماوەیەك بەر لە ئێستا، دەبێ ئەو قسە خێرەشمان بۆ بكەی، بڵێی تۆزێك ئێستا باشترە لە پێشتر. هەندێك باشترە، هەوڵیش دەدەین پەنا بەخوا باشتریش ببێت. بەهەرحاڵ پێناسەی هەرێمی كوردستان پێناسەیەكی دیموكراتییە، پێناسەی هەرێمی كوردستان ئەوەیە كە خەڵك ئازادە لەوەی كە بیروبۆچوونی خۆی دەربڕێت، پێناسەی هەرێمی كوردستان و ڕێزی هەرێمی كوردستان بەو پێوەرانەیە، خۆم وەك كەس پشتگیری لەوە دەكەم كە ڕۆژنامەوانان ئازاد بن لە چوارچێوەی ئەو یاسایەی كە بۆیان دانراوە، لە چوارچێوەی یاسا و ڕێساكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، بەڵام وەكو بنەما دەبێت ئازاد بن و بتوانن قسەی خۆیان بكەن. لە هەرێمی كوردستان كە دەستەڵاتمان هەیە حەز دەكەین ئۆپۆزسیۆنیش هەبێت، چونكە ئۆپۆزسیۆن و دەسەڵات تەواوكەری یەكترن، بە ڕاستییش ئەوە لە هەرێمی كورستان سەلمێنراوە كە ئێمە ئۆپۆزسیۆنێكی كارامان هەبووبێت لە پەرلەمان، وا نەبووە كە بێ كاریگەر بن و زۆر شت گۆڕاوە. تۆ ناتوانیت دیموكراسیەتی ئێمە لەگەڵ ڕۆژئاوادا بەراورد بكەی، بەڵام پرسیاره‌كە ئەوه‌یە كە ئایا بەرەو باشتر ڕۆیشتووین؟ پێموایە لە هەموو ڕوویەكەوە بەرەو باشتر ڕۆیشتووین. لەبیری مەكەن لە كۆتا ڕۆژی هەڵبژاردندا دوو كەمپەینی زۆر گەورە لەناو هەولێر كران، لە لایەك یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بە هەموو لایەنگران و هەواداران و ئەندامانی، لەلایەكی تريش پارتی دیموكراتی كوردستان بە لایەنگرانییەوە، ئەمە چییە؟ ئەمە نیشانەی تێگەییشتنی گەلی كوردستانە لە دیموكراسى كە دەبێت سوپاس بكرێت. بە ڕاستی شایستەی ڕێزە، خۆتان دەزانن لە هەڵبژاردنەكانی دیكەدا كێشەی جۆراوجۆر دروست دەبوو، بەڵام ئەمجارەیان لەناو شاری هەولێر ئەوە ئەنجام دەدرێت. دیموكراسى دیاری نییە لەلایەن كەسێكەوە پێتبدرێت، پرۆسەیەكی بەردەوامی ژیانە، وردە وردە دەبێت بكرێت، جا ئێوە تەحەمولتان هەبێت و ئێمەش هەمانبێت پەنا بەخوا دەگەینە ئەوەی كە هەموو لایەكمان مەبەستمانە. ئەوەی مامۆستایان و مووچەخۆران، وەك پره‌نسيپ، یەكەم مامۆستایان و مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان مافی خۆیانە داوای شايسته‌كانى خۆیان و داوای ژیانی خۆیان بكەن، بەڵام پرسیار بە شێوەیەكی دیكە دەكەم، كە دەڵێن كەس گوێ لە ئێمە ناگرێت، بەڵێ ئێمە گوێیان لێدەگرین، پەیامیشم نارد، چونكە دەمزانی كێشەكە بەرەو چارەسەرییە و گوتم ئێوە ئاگاتان لە تەندروستیی خۆتان بێت و بەم مانگرتنە پەیامی ئێوە گەییشت، بەڵام برادەرینە ماوەیەكی زۆر من سەرۆكوەزیران بووم و یەكێك كە هەر خەڵكی سلێمانی بوو گوتی بە شەرەفم لە نووری سەعیدت بردۆتەوە ئەوەندە سەرۆكوەزیران بووی، ئەو برادەرە هەر خەڵكی سلێمانی بوو، باشە كام سەرۆكوەزیران لە جیهان حەز دەكات پارەی هەبێت و حكوومەتەكەی پارەی لەبەر دەست بێت و پارەی مووچەخۆران نەدات؟ بەس بە من بڵێن لەكوێ ئەم شتە دەبێت؟ بێگومان كێشە هەیە، كێشەكانیش ئێستا بەرە بەرە بەره‌و چارەسەر دەڕۆن، بەڵام ئەمە واقعێكی ئێمەیە، واقعەكەش ئەوەیە كە هەوڵی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لەوپەڕی جددیەتدایە بۆ ئەوەی ئەو كێشەیە چارەسەر بكات. باوەڕتان بێت زۆر شەفافانە لەگەڵ بەغدا مامەڵەی كردووە، ئەوە نییە بڵێی حكوومەتی هەرێمی كوردستان كارەكەی ئەنجامنەداوە، بە پێچەوانەوە هەوڵی خۆیان داوە، بەڵام ڕاستییەك هەیە ئەو كێشانەمان هەیە، هەوڵی ئێمەش ئەوەیە كە دەبێت ئەو كێشانە چارەسەر بكەین، ته‌نيا ئەوە دەڵێم كە ئێمە هەمیشە قەرزداری مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستانین، دەبێت بەردەوام سوپاسیان بكەین، چونكە بەرگەیان گرتووە، بەردەوام دەبێ سوپاسیان بكەین چونكە تێگەییشتنیان هەیە بۆ دۆخی سیاسی و ئابووری و ئەو كێشانەی كە لەنێوان ئێمە و بەغدادا هەیە، جێی سوپاسن بە ڕاستی، جێی دەستخۆشین و پەنا بەخوا، هیوادارین بە دەست پێكردنی هەناردەی نەوت، بە بڕیاری دادگای فیدراڵی و بەو هەوڵانەی كە پەرلەمانی عێراق دەیدات و جەنابی سەرۆككۆماریش كە ته‌شریفی لێرەیە، ئەویش هه‌وڵ دەدات، لە سەرووی هەمووشیانەوە خودی سەرۆكوەزیران كە پابەندە، هیوادارین ئەم كێشەیەش وەك كێشەكانی دیكە چارەسەر ببێت".

لە وەڵامی كۆتا پرسیاری ئامادەبووانیشدا دەربارەی هیوا و ئەگەری ئەوەی لە ڕۆژهەڵاتی كوردستان پرۆسەیەكی ئاشتی لەنێوان پارتە كوردییەكان و كۆماری ئیسلامیی ئێران دەست پێبكات و نێوەندگیریی جەنابیان لەمبارەیەوە، سەرۆك نێچیرڤان بارزانی ئاشكرای كرد: "لەو بەشەی كە باسی جەنابی سەرۆك بارزانيت كرد، بۆ ئێمە ئەو سەرۆك و مەرجەع و گەورەشە. دەمەوێ بەخێرهاتنتان بكەم هەر لە تارانەوە تا ئێرە هەموو لایەكتان بە خێر بێن بەسەرچاو. سەبارەت بە ئێمە و كۆماری ئیسلامیی ئێران، پەیوەندیی نێوان ئێمە و كۆماری ئیسلامیی ئێران، پەیوەندییەكی مێژوویی و وەك ئێوە دەڵێن فەرهەنگییە، مێژووییە و هەمیشە هەوڵمان داوە، هەوڵیش دەدەین كە پەیوەندیی ئێمە لەگەڵ كۆماری ئیسلامیی ئێراندا باش بێت، پەیوەندیشمان باشە، بێگومان هەندێك كێشە هەبوون، ناڵێین دوور بووین لە كێشە، بەڵام ئەو سەردانانەی كە من پار ساڵ بۆ ئێران ئەنجامم دان و لەگەڵ بەرپرسانی ئێرانی و لە سەرووی هەموویانەوە جەنابی مەرجەعی كۆماری ئیسلامیی ئێران ئایەتوڵڵا خامەنه‌ئی كە دانیشتم، دوای ئەمە قۆناغێكی ترمان لە پەیوەندیی نێوان هەرێمی كوردستان لە چوارچێوەی عێراقدا و كۆماری ئیسلامیی ئێران دروست بووە. سەركۆماری ئێران سەردانی هەرێمی كوردستانی كرد و لە هەولێر بە كوردی قسەی كرد، بێگومان كوردیەكەی زۆر لە فارسییەكەی باشترە. جارێك پێم گوت كە لە فارسی لەهجەت هەیە، بەڵام لە كوردی ئەوەشی نەبوو. گوتی ئاغای بارزانی تۆش فارسییەكەت زۆر باشترە لە كوردییەكە، گوتم ئەوەش لەوانەیە. ئەو سەردانانە هەیە، بەڵام من با وەك پره‌نسيپ بڵێم، یەكەم ئەوەیە كە هەرێمی كوردستان سەرچاوەی هەڕەشە نییە و ناشهێڵێت خاكی هەرێمی كوردستان بێتە سەرچاوەی هەڕەشە بۆ كۆماری ئیسلامیی ئێران. كێشە هەیە و لەگەڵ عێراق ئەو كێشە ئەمنییانە لە چوارچێوەی عێراقدا بە كۆمیتەیەكی هاوبەشی نێوان هەرێمی كوردستان و عێراق و ئێران تا ڕادەیەكی زۆر چارەسەر كراون، ئەو بەشەی كە جەنابت پرسیارت كرد، تەنیا دەمەوێ ئەوە بڵێم، پشتیوانی لە هەر چارەسەرێك دەكەین، بەڵام ئەمە پرسێكی ناوخۆی ئەو وڵاتانەیە و بە هیچ شێوەیەك دەست ناخەینە سیاسەتی ناوخۆی ئێران. بەڵام ئەگەر پرسیارەكە ئەوەیە ئایا ئەگەر ڕۆڵێك بە ئێمە بسپێردرێت، ئەنجامی دەدەین؟ بەڵێ ئەنجامی دەدەین، بەڵام نامانەوێ دەست بخەینە ناو سیاسەتی هیچ وڵاتێكی دەوروبەرمان. بەرپرسیاریەتیی ئێمە هەرێمی كوردستانی عێراقە، ڕوونە و ئەمە بەرپرسیارێتیی ئێمه‌يە. لەم چوارچێوەیەدا ڕۆڵی خۆمان دەبینین، بەڵام ئەگەر دەتوانین لەم پێگه‌يەی هەرێمی كوردستانی عێراق، دووپاتی دەكەمەوە (هەرێمی كوردستانی عێراق)، دەتوانین یارمەتیدەر بین بۆ برایانمان لە هەر شوێنێكی تر و ئەو ڕۆڵە بە ئێمە بسپێردرێ، بە شانازییەوە ئەنجامی دەدەین."

لە كۆتا قسەكانیشیدا بەڕێزیان گوتی: "دەمەوێ لە كۆتاییدا سوپاسێكی تایبەتی جه‌نابى سەركۆماری عێراق دكتۆر لەتیف ڕەشید بكەم، كە ئەمڕۆ تەشریفی هێنا و بەرگەی گرت و دانیشت زۆر سوپاس، هەروەها سوپاسێكی تایبەتی سەرۆكی پەرلەمانی عێراق بكەم جەنابی دكتۆر مەحموود ئه‌لمەشهەدانی كە لێرە دانیشتووە و بەرگەی قسەكانی منی گرتووە، زۆر زۆر سوپاس و شانازی دەكەم و زۆر بە خێر بێن سەرچاو. هەروەها سوپاسێكی تایبەتەیش بۆ جەنابت كاك زریان، سوپاسێكی تایبەتیش بۆ ڕووداو و بەخێرهاتنی هەموو ئەو میوانە بەڕێزانەش دەكەم ئەوانەی كە لە دەرەوە و لە بەغدا و لە ئێران و توركیا و لە ئەورووپا و لە هەر شوێنێك هاتوون، بە خێر بێن سەرچاو"